دستگاه هلیوگراور یا همان چاپ هلیوگراور ( چاپ گود، چاپ برجسته ) یکی از روش های چاپ برجسته است که به علت تفکیک رنگ قادر به چاپ با کیفیت و جزئیات بسیار بالایی است، در این نحوه چاپ از کلیشه فلزی که در بیشتر موارد با جنس چدنی است استفاده می شود و به علت هزینه بالا کلیشه برای سفارشاتی که حجم پایینی دارند پیشنهاد نمی شود.
چاپ هلیو چیست و برای چه محصولاتی مورد استفاده قرار می گیرد ؟ چاپ هلیو روش چاپ برجسته است که از کلیشه فلزی (چدنی) در آن استفاده می شود و رنگ های به صورت تفکیک شده روی بسته بندی چاپ می شود. این روش چاپ تنها برای بسته بندی های سلفونی (پلی پروپیلن) کاربرد دارد که می توان به انواع ترسبافون (OPP ،BOPP،CPP) و متالایز اشاره کرد.
این نکته حائز اهمیت است که چاپ هلیو هیچ کاربردی برای بسته بندی های پلی اتیلنی ( نایلونی و نایلکسی ) نداشته و برای این دسته از بسته بندی ها از چاپ فلکسو ( سیلندر مرکز یا استک ) استفاده می شود.
همه چیز در رابطه با چاپ فلکسو و کاربرد های آن را در اینجا مشاهده کنید
دستگاه چاپ هلیوگراور یکی از برترین ماشینهای چاپ در زمینه چاپ لفاف بسته بندی محصولات غذایی،بهداشتی، دارویی و غیره می باشد. ماشین چاپ هلیوگراور قادر به چاپ هر طرح و تصویر با ریز ترین جزئیات است.
تاریخچه چاپ هلیوگراور
قدمت پیشنمایش اینتاگلیو، به اصطلاح اینتالیو، به قرن پانزدهم بازمیگردد. در آن زمان، نقاشی با دست روی یک صفحه مسی حک می شد، اما اصل بقیه مراحل تقریباً یکسان بود. خود اینتالیو توسط کارل کلیچ چک در سال ۱۸۹۰ اختراع شد. او آن را از اختراع دیگری به نام هلیوگراور استنباط کرد. هلیوگراور نیز بر اساس نگاره است. با این حال، اچ دستی با یک فرآیند فتوشیمیایی جایگزین می شود. در مرحله اول یک نگاتیو عکاسی با یک موتیف روی صفحه مسی کپی می شود. این لایه توسط یک لایه آسفالت و ژلاتین پوشانده شده است که از آن فقط نواحی چاپ بیرون می آیند و متعاقباً با اسید حکاکی می شوند. به این ترتیب مکان های چاپ با عمق های مختلف ظاهر می شوند. بقیه کاملاً مشابه فرآیند چاپ قلمی است.
اصل اساسی اینتالیو در واقع بسیار ساده است. مکانهای چاپ زیر قسمتهای غیرچاپ با یک جوهر مبتنی بر آب که به سرعت خشک میشود پر میشوند. همانطور که چاپ ادامه می یابد، جوهر توسط مواد چاپی جذب می شود که در مورد خاتم معمولاً کاغذ است. تثبیت جوهر روی مواد چاپی با تبخیر حلال های فرار انجام می شود.
همه چیز در رابطه با طراحی و چاپ انواع بسته بندی را در اینجا مشاهده کنید
تفاوت چاپ هلیو با چاپ فلکسو
چاپ هلیو تنها مختص محصولات سلفونی است اما چاپ فلکسو علاوه بر محصولات سلفونی قادر به چاپ روی انواع محصولات پلی اتیلنی، کاغذی، کارتنی و … است و به عنوان یک چاپ همه کاره شناخته شده است.
- رزولوشن چاپ هلیو (LPI) از ۱۷۰ تا ۱۸۰ متغیر می باشد اما چاپ فلکسو در بیشترین حالت ممکنه دارای رزولوشن (ال پی آی) ۱۴۹ است. همینطور در چاپ فلکسو تفکیک رنگ وجود نداشته و فاصله چاپی در آن وجود دارد اما در چاپ هلیو هیچ فاصله چاپی وجود ندارد. از همین رو تفاوت کیفیت و حتی در چاپ های تک رنگ هم قابل تشخیص است.
- در چاپ هلیو از کلیشه فلزی (چدنی) استفاده می شود که طول عمر بسیار بالایی دارد و می توان گفت تا زمان تغییر طرح به صورت مادام العمر قابل استفاده است اما در چاپ فلکسو از کلیشه ژلاتینی استفاده می شود.
- تعداد رنگ های قابل چاپ با دستگاه هلیوگراور تا ۱۵ رنگ می باشد اما در دستگاه فلکسو تا ۱۲ رنگ بیشتر امکان چاپ وجود ندارد. البته تعداد رنگ های قابل چاپ در هر نوع دستگاه با مدل های گوناگون متفاوت است.
چاپ گود چه مزایایی دارد ؟
بسته بندی های چاپ شده با این دستگاه دارای مزیت های زیادی است که می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- طول زمان پایین برای خشک شدن مرکب ها
- بهترین انتخاب برای تیراژ های بالا، زیرا کلیشه چدنی آن قابل استفاده از یک میلیون بار به بالا است.
- به جز بسته بندی، از چاپ هلیوگروار می توان برای کاغذ هم استفاده کرد البته در صورتی که قدرت جذب مرکب بالایی داشته باشد.
- در این روش چاپ پر رنگ تر به چشم می آید اما مصرف مرکب آن پایین تر از دیگر روش های چاپی است.
مهمترین اجزاء ماشین هلیوگراور که می توان به آن اشاره کرد :
- ایستگاه فرستنده فیلم خام (بدون چاپ )
- ایستگاه یا واحدهای رنگ که می تواند از ۱رنگ الی ۱۵ رنگ موجود باشد .
- سیلندر که طرح بر روی آن حکاکی می گردد .
- ایستگاه جمع کن که فیلم خام بعد از مرحله چاپ در این ایستگاه به صورت رول (طاقه ) در می آید.
با توجه به اشاره ای که به اجزاء تشکیل دهنده ماشین چاپ هلیوگراور کردیم می توان به طور مختصر مراحل چاپ بر روی فیلمهای خام را ذکر نمود :
اولین مرحله در ماشین چاپ هلیو گراور سوار کردن رول خام بر روی دستگاه می باشد و بعد از آن این فیلم در مسیر تعیین شده که می تواند به یک طرح ۶ رنگ اشاره نمود در هر ایستگاه رنگ مورد نظر را به فیلم خام توسط سیلندرهای موجود در هر ایستگاه که داخل سینی رنگ می باشد انتقال داد . قابل ذکر است که سیلندرهای موجود در داخل سینی رنگ توسط تیغه ای بنام دکتر بلیت رنگهای اضافه موجود در سطح سیلندر گرفته می شود و رنگ و طرح مورد نظر بر روی فیلم انتقال می یابد و رنگهای موجود بر سطح فیلم توسط حرارت خشک شده و در ایستگاه بعد رنگ و طرح بعدی بر روی فیلم اجرا می گردد تا در مرحله آخر طرح اصلی بر روی فیلم نمایان می گردد و در آخرین ایستگاه که جمع کن می باشد بصورت طاقه در می آید.
همه چیز درباره دستگاه هلیوگراور
پایه دستگاه های گراور معمولاً از دو استوانه تشکیل می شود. سیلندر فرم (غلتک صفحه) و سیلندر فشار. غلتکی که صفحه را حمل می کند از یک طرف در سطلی با جوهر فرو می رود و به این ترتیب به غلتک چسبیده می ماند. جوهر اضافی توسط یک نوار (خراش دهنده) از سطح غلتک جاروب می شود. این تضمین می کند که جوهر فقط در نواحی چاپی که زیر سطح سیلندر هستند باقی می ماند. فرآیند چاپ با فشار سیلندر فشار صفحه بر روی مواد چاپ ادامه می یابد و یک علامت جوهر باقی می ماند. دستگاه های گراور تقریباً منحصراً چرخشی هستند، به طوری که یک ورق کاغذ “بی نهایت” بین سیلندر صفحه و سیلندر فشار عبور می کند و چاپ بسیار سریع است.
امروزه صفحه / فرم چاپ در داخل استوانه (سیلندر فرم) گنجانده شده است و بنابراین مستقیماً روی آن حک می شود. به همین دلیل، کل سیلندر صفحه همیشه نیاز به تعویض دارد. فقط یک هسته فولادی باقی می ماند، اما فرآیند بعدی باید هر بار تکرار شود. بنابراین، اینتالیو یک تجارت بسیار گران است و ارزش استفاده از این تکنیک چاپ را فقط در تیراژهای بزرگتر دارد.
سیلندر چاپ هلیوگراور
سیلندر صفحه ای از یک هسته فولادی تولید می شود که متعاقباً سایر عناصر توسط گالوانیزه روی آن اعمال می شوند. ابتدا یک لایه نازک نیکل اعمال می شود که از هسته در برابر خوردگی محافظت می کند و در عین حال لایه دیگری از مس را که اضافه می شود ثابت می کند. وقتی این سه لایه کامل شد، می توان تصویر چاپ (مهر زدن) را ساخت. این کار با حکاکی شیمیایی، الکترومکانیکی (با سوزن الماس) یا حکاکی لیزری انجام می شود. پس از آماده شدن تصویر، لایه نازکی از کروم روی سیلندر اعمال می شود تا مقاومت سطح سیلندر در برابر سایش افزایش یابد. در انتها پولیش می شود و سپس سیلندر مستقیماً به دستگاه چاپ می رود.
Gravure بهترین کیفیت را از الگوهای ظریف تولید می کند. به لطف الگوی چاپی این ویژگی را دارد. قبل از اعمال روی رول فرم، هر الگوی چاپ غربال می شود و تنها پس از آن فرم / صفحه روی رول حک می شود.
ما با اینتالیوهای معمولی، خودکار و نیمه اتوتایپیک آشنا هستیم. تفاوت در انواع مختلف سلول های پود است که بر روی یک غلتک حک شده است به گونه ای که به ما اجازه می دهد تا تفاوت های ظریف را ایجاد کنیم. کتیبه های معمولی دارای سلول هایی با اندازه یکسان، اما با عمق متفاوت هستند. نورها کمترین عمق را دارند، سایه ها، برعکس، بیشترین عمق را دارند. در اینتالیو اتوتیپیک سلول ها دارای سطوح متفاوتی هستند. نورها سطح کمتری دارند و سایه ها بزرگتر. بنابراین، سلول های گراور نیمه اتوماتیک هم از نظر سطح و هم از نظر عمق متفاوت هستند. این ترکیبی از دو نوع قبلی است و همچنین امروزه پرکاربردترین نوع است.
همانطور که قبلا ذکر شد، اینتالیو یک تکنیک چاپ آماده سازی بسیار گران است و بنابراین، استفاده از آن تنها در موارد چاپ بزرگتر ارزشمند است. با این حال، امکان چاپ با کیفیت بسیار بالا را بر روی کاغذ با کیفیت بسیار پایین نیز فراهم می کند و بنابراین در برخی موارد جایگزین افست رایج تر می شود. بنابراین با استفاده از این تکنیک، در اکثر مواقع، از مواد پشتیبانی با کیفیت پایین مانند کاتالوگ، بروشور، مجلات و برخی بستهبندیها استفاده میشود.
تیغ دکتر بلید (راکل) چیست ؟
تیغ دکتر بلید یا همان راکل وسیله ای است که در صنعت چاپ کاربرد بسیار بالایی دارد و باعث می شود مقدار دقیق و ثابتی به سیلندر و یا همان آنالوکس وارد شود، به طور خلاصه تیغه دکتر بلید مرکب های اضافی از روی سیلندر پاک شود و مقدار اضافی به مخزن مرکب برگردانده شود.